Ergens tijdens een (ver)bouwingsproject verschijnt op enig moment vaak het woord ‘meerwerk’ ten tonele. De vraag is dan veelal of de aannemer aanspraak kan maken op meerwerk of dat de opdrachtgever ervan uit mocht gaan dat deze werkzaamheden onderdeel waren van de aannemingsovereenkomst. Vaak krijgen discussies hierover een negatieve lading.
De Raad van Arbitrage voor de Bouw (RvA) heeft al jaren geleden meerwerk omschreven als ‘een verrichting van de aannemer die uitgaat boven zijn verplichting uit de werkomschrijving’. De RvA zal bij een dergelijke discussie ook altijd de werkomschrijving bij de hand nemen en naast het vermeende meerwerk leggen. In de wet is het meerwerk geregeld in artikel 7:755 BW, dat veelal wordt aangevuld door standaardvoorwaarden. Het is echter niet zo dat alle verrichtingen die verder gaan dan de verplichtingen uit de werkomschrijving, automatisch meerwerk opleveren. Hoofdregel is dat de aannemer enkel aanspraak kan maken op meerkosten indien hij de opdrachtgever heeft gewezen op de noodzaak van de prijsverhoging van de opgedragen werkzaamheden. Deze waarschuwingsplicht vervalt indien de opdrachtgever de prijsverhoging uit zichzelf had moeten begrijpen.
Zowel de RvA als de civiele rechtbanken krijgt nog altijd veel te maken met discussie over meerwerk. Met name indien een dergelijke discussie zich tijdens het werk opwerpt, kan dit tot flinke vertraging en schade leiden. De aannemer kan ervoor kiezen het werk stil te leggen en partijen zijn genoodzaakt eerst de meerwerkdiscussie te beslechten. De verhoudingen worden er niet beter op.
Deze discussies en procedures kunnen voorkomen worden door het vooraf schriftelijk overeenkomen van het meerwerk. In de ideale wereld lukt dit ook. In de praktijk komen meerwerkopdrachten vaak terloops ter sprake en hebben beide partijen niet de tijd of behoefte om een en ander eerst schriftelijk vast te leggen. Hoe begrijpelijk ook; de gevolgen laten zich raden.
Het is zowel in het belang van de opdrachtgever als de opdrachtnemer om meerwerk duidelijk af te spreken, zodat beide partijen weten waar zij aan toe zijn. De opdrachtgever kan zo nodig nog andere delen van het werk bijsturen om kosten te besparen en de aannemer heeft de zekerheid van betaling van het door hem verrichte werk. In de huidige tijd kunnen afspraken op de bouwplaats sneller en gemakkelijker digitaal worden bevestigd. Doe daar uw voordeel mee. Wacht niet met het verstrekken van meerwerkoverzichten tot het moment van oplevering, maar overleg deze zo snel mogelijk. Indien u zich niet kunt vinden in de meerwerkoverzichten, teken dan direct bezwaar aan, zodat de pijnpunten direct kunnen worden besproken.
In een recent vonnis van de RvA komen de gevolgen van onduidelijke communicatie omtrent het meerwerk weer eens naar voren (RvA, 30 december 2015, nr. 71.970). In hoger beroep werd er nog over twee meerwerkposten geprocedeerd. Arbiters hebben getoetst of opdrachtgever zelfstandig had moeten beseffen dat het meerwerk tot een hogere prijs zal leiden ofwel dat aannemer voldoende heeft gewezen op de noodzakelijke prijsverhoging van de werkzaamheden. Partijen zagen hoe zij allebei in het gelijk werden gesteld ten aanzien van één meerwerkpost. Voor beiden betekent dit onderaan de streep dat de uitkomst anders is uitgevallen dan waarmee zij rekening hebben gehouden.
Zorg ervoor dat u voorkomt dat u in een soortgelijke situatie terecht komt. Communiceer tijdig en duidelijk en leg (meerwerk)afspraken vast. Als beide partijen het ten tijde van het afspreken van het meerwerk eens zijn over de financiële gevolgen daarvan, staat er niets aan in de weg om deze schriftelijk vast te leggen.
Voor informatie over meerwerk, overeenkomsten of het vastleggen van afspraken kunt u contact opnemen met mr. Alex Damen.
